Wyśmienite wyniki egzaminów wśród uczniów klas szóstych szkół wiejskich w powiecie wysokomazowieckim jednoznacznie wskazują, że małe szkoły poprzez zindywidualizowane podejście do nauki dzieci osiągają lepsze wyniki, niż wydawałoby się szkoły z większych ośrodków miejskich. Jest to duży argument za tym, że warto utrzymywać szkoły małe, a w tych większych dążyć do tego, żeby było więcej klas o mniejszej ilości uczniów. Indywidualizacja nauczania powoduje to, że w mniejszym zespole łatwiej jest nauczycielowi dotrzeć do każdego ucznia, zauważyć jego talenty lub problemy. Podejmując indywidualną pracę z uczniem zdolnym, nauczyciel doprowadza go do sukcesu, zaś u ucznia słabszego wyrównuje braki w wiedzy oraz rozwija te umiejętności, w których dziecko jest dobre.
Niestety w niektórych mediach jak i w dyskusjach politycznych pokutuje przesąd o ekonomicznym podejściu w kwestii utrzymywania szkół. Wielokrotnie w dyskusjach przewijają się problemy samorządów w utrzymaniu szkół i przedszkoli. Dla niektórych nieodpowiedzialnych lokalnych polityków instytucja szkoły wydaje się być przysłowiową „kulą u nogi” i tematem rozgrywek politycznych. Wiadomą rzeczą jest to, że w obecnym kształcie systemu edukacji żadna szkoła publiczna nie jest instytucją dochodową i wszystkie placówki oświatowe, aby mogły istnieć, wymagają po prostu nakładów pieniężnych. Po to, aby naszym pociechom stworzyć dobre warunki do nauki. A niestety klasy dwudziesto- czy nawet trzydziestoosobowe są również w naszych wysokomazowieckich szkołach często codziennością. W takich warunkach, nauczyciel ma ciężkie warunki do pracy, natomiast co najważniejsze dziecko ma z góry gorsze możliwości nauki. Argumenty wszelkich lokalnych władz, że utrzymanie szkół drogo kosztuje można włożyć miedzy bajki patrząc wnikliwym okiem na jakie dziwne wydatki wydają pieniądze publiczne samorządy np. straże miejskie lub wiejskie w małych miejscowościach itp. Na szkołach oszczędzać nie wolno, ponieważ odpowiednia nauka dzieci i rozwijanie ich indywidualnych uzdolnień będzie korzystne dla całego naszego narodu.
Szkoła dla wielu małych miejscowości to również lokalny ośrodek kultury ponieważ w kalendarzu imprez każdej szkoły znajdują się imprezy o charakterze patriotycznym, historycznym, świątecznym, rodzinnym, w których uczestniczą nie tylko uczniowie i rodzice ale bardzo często mieszkańcy i zaproszeni goście. Często jak zamyka się szkołę to zamiera życie kulturalne w danej miejscowości. Miejmy nadzieję, że zamykanych szkół, likwidowanych i przeładowanych uczniami klas będzie w naszym wysokomazowieckim powiecie jak najmniej, a dzieci i młodzież będą mogli się uczyć w coraz lepiej wyposażonych szkołach.
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży opublikowała wyniki sprawdzianu szóstoklasistów, którego zadaniem jest badanie efektów sześcioletniej edukacji. Wyniki w powiecie wysokomazowieckim prezentujemy w tabeli poniżej. Prymat szkół małych w tym rankingu daje nam wszystkim wiele do myślenia.
Miejsce | Nazwa Szkoły | Liczba uczniów | Średni wynik (pkt.) | Średni wynik (%) | Odchylenie standardowe (pkt.) | Stanin_2013 |
1. | Szkoła Podstawowa w Święcku Wielkim | 8 | 34,3 | 86 | 4,0 | 9 |
2. | Szkoła Podstawowa w Wylinach Rusi | 5 | 30,6 | 77 | 4,0 | 9 |
3. | Szkoła Podstawowa w Dąbrowie Moczydłach | 6 | 29,2 | 73 | 8,2 | 8 |
4. | Szkoła Podstawowa w Radziszewie Starym | 5 | 28,0 | 70 | 6,3 | 8 |
5. | Szkoła Podstawowa w Wojnach Krupach | 7 | 27,7 | 69 | 8,2 | 7 |
6. | Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Zespole Szkół w Jabłoni Kościelnej | 21 | 26,3 | 66 | 9,3 | 7 |
7. | Szkoła Podstawowa w Dąbrowie Wielkiej | 14 | 25,8 | 64 | 6,8 | 6 |
8. | Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Ciechanowcu | 61 | 24,8 | 62 | 8,4 | 6 |
9. | Szkoła Podstawowa w Łuniewie Małym | 3 | 24,7 | 62 | - | - |
10. | Szkoła Podstawowa im. Szarych Szeregów w Zespole Szkół w Czyżewie | 55 | 24,6 | 62 | 10,5 | 6 |
11. | Stowarzyszenie “Edukator” w Łomży – Szkoła Podstawowa w Stypułkach-Święchach | 6 | 24,3 | 61 | 8,5 | 5 |
12. | Szkoła Podstawowa w Kowalewszczyźnie | 6 | 24,0 | 60 | 7,2 | 5 |
13. | Szkoła Podstawowa nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Wysokiem Mazowieckiem | 135 | 23,6 | 59 | 7,8 | 5 |
14. | Szkoła Podstawowa im. Komisji Edukacji Narodowej w Klukowie | 24 | 23,6 | 59 | 6,6 | 5 |
15. | Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół w Rosochatem Kościelnem | 18 | 23,2 | 58 | 6,8 | 5 |
16. | Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Sokołach w Zespole Szkół w Sokołach | 51 | 23,1 | 58 | 8,8 | 5 |
17. | Szkoła Podstawowa w Łempicach | 7 | 22,9 | 57 | 7,2 | 5 |
18. | Szkoła Podstawowa w Kuczynie | 8 | 22,6 | 57 | 6,7 | 4 |
19. | Szkoła Podstawowa im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Szepietowie | 38 | 22,6 | 57 | 8,4 | 4 |
20. | Szkoła Podstawowa im. ks. Rocha Modzelewskiego w Zespole Szkół w Nowych Piekutach | 32 | 22,4 | 56 | 10,3 | 4 |
21. | Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół w Jabłonce Kościelnej | 20 | 22,4 | 56 | 6,4 | 4 |
22. | Szkoła Podstawowa w Kocach Schabach | 4 | 22,3 | 56 | - | - |
23. | Szkoła Podstawowa w Dąbrówce Kościelnej | 20 | 22,1 | 55 | 7,3 | 4 |
24. | Szkoła Podstawowa w Bruszewie | 10 | 21,0 | 53 | 6,1 | 3 |
25. | Szkoła Podstawowa w Wyszonkach Kościelnych | 16 | 19,9 | 50 | 6,8 | 3 |
26. | Szkoła Podstawowa im. Księdza Piotra Skargi w Zespole Szkół w Kobylinie-Borzymach | 23 | 19,1 | 48 | 9,1 | 2 |
27. | Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół w Kuleszach Kościelnych | 26 | 17,6 | 44 | 9,3 | 1 |
28. | Stowarzyszenie “Edukator” w Łomży – Szkoła Podstawowa we Wnorach-Kużelach | 5 | 13,4 | 34 | 4,0 | 1 |
opracowanie w tabeli na podstawie OKE w Łomży